Wat is ultrafijnstof

Kleine deeltjes in de lucht

De lucht op aarde, die we als levende organismen in ademen bestaat uit zuurstof, stikstof waterdamp en koolstofdioxide. Maar dat niet alleen, de lucht om ons heen bevat ook, in meer of mindere mate, een hoeveelheid hele minuscule en onzichtbare deeltjes. Boven zee komen het minst van deze deeltjes voor, boven land neemt dit toe en in steden nog meer. We noemen deze deeltjes fijnstof, vaak afgekort tot ‘PM’ (Particulate Matter). Het fijnstof in de lucht kan van grote verschillen. Grof, fijn en ultra-fijn: PM10, 2,5 en PM0.1 respectievelijk(zie figuur 1 voor een overzicht).

Fig.1 Representatie fijnstof http://www.sciencemag.org/news/2017/01/brain-pollution-evidence-builds-dirty-air-causes-alzheimer-s-dementia

De getallen er achter geven een indicatie van maximale grootte van de stofdeeltjes (in micrometer). De deeltjes kunnen opgebouwd zijn uit een groot aantal componenten. Het belangrijkste onderdeel vormen de stofdeeltjes die in de lucht worden gevormd uit zwaveldioxide, stikstofoxiden en ammoniak. Een tweede en belangrijke bijdrage komt van elementair koolstof en organische koolstofverbindingen. Het fijnstof is onderdeel van luchtvervuiling Ultrafijnstof, de deeltjes die kleiner zijn dan 0,1 micrometer komen voornamelijk vrij bij verbrandingsprocessen. Bronnen zijn hier van zijn auto’s, schepen, luchtvaart, huishoudens (koken, openhaarden) en de industrie. Dit Ultrafijnstof is ook altijd een beetje in de lucht aanwezig door chemische reacties en natuurlijke bronnen, zoals vulkanen. Het meeste primaire fijn en ultrafijn stof in de lucht bevindt zich vaak dicht bij een bron.

Video van het RIVM uitleg Ultrafijnstof (2018)